Hermitage Amsterdam heropent met gloednieuwe tentoonstelling over Romanovs en ridders
Middeleeuwenrage herleeft met ruim 250 objecten uit collectie Hermitage St.-Petersburg
Op donderdag 19 november heropent de Hermitage Amsterdam met de gloednieuwe tentoonstelling Romanovs in de ban van de ridders. Het museum is trots een internationale, zeer omvangrijke kunstcollectie aan het publiek te kunnen tonen in coronatijd. De tentoonstelling vertelt over tsaren en ridders aan de hand van meer dan 250 objecten uit de Europese middeleeuwse kunstcollectie en het Arsenaal van de Hermitage St.-Petersburg. Voor het eerst zijn straks meerdere hoogtepunten uit deze collecties in Nederland te zien. Ze brengen de middeleeuwen tot leven, met ridders en jonkvrouwen, hoofse liefde en toernooien. Én de romantische negentiende-eeuwse revival hiervan in Europa en aan het Russische hof. De indrukwekkende vormgeving is heroïsch en romantisch tegelijk, met als hoogtepunt de spectaculaire ridderzaal met een toernooisetting waarin ridders te paard verwikkeld zijn in een steekspel. De tentoonstelling biedt een unieke reis door de tijd die, met medewerking van onder anderen Herman Pleij in de audiotour, kleur geeft aan wat vaak de Dark Ages wordt genoemd. Te zien vanaf 19 november 2020 tot in de zomer van 2021.
Bekende meesters, Roman de la Rose, Bazilevski-collectie, keizerlijke harnassen
De achttien geëxposeerde volledige harnassen uit de collectie van tsaar Nicolaas I zijn van topkwaliteit en kenmerken zich door verbluffend vakmanschap, vaak van beroemde harnasmakers. Een aantal van deze harnassen is nauw verbonden met legendarische heersers. Bijvoorbeeld een harnas van keizer Karel V en een uniek zestiende-eeuws exemplaar dat speciaal voor Nicolaas I werd vermaakt. Een andere blikvanger is een ongeveer vijftig kilo wegend Duits toernooiharnas uit circa 1500, een cadeau dat Nicolaas I ontving van zijn vrouw tsarina Alexandra Fjodorovna.
Een van de hoofdbestanddelen van de tentoonstelling wordt gevormd door een magnifieke selectie uit de Europese middeleeuwse kunstcollectie van de Hermitage. Met werk van bekende meesters, zoals het vijftiende-eeuwse drieluik De Aanbidding der Wijzen van Hugo van der Goes, schilderijen van onder anderen Cranach en de kring van Agnolo Bronzino en een Tuin der Lusten van een navolger van Hiëronymus Bosch. De hoofdrol speelt de indrukwekkende verzameling middeleeuwse kunst van de Parijse collectioneur Aleksandr Bazilevski. Hij besloot in 1884 zijn collectie te veilen, maar vlak voor de veiling werd zij in haar geheel door tsaar Alexander III gekocht, wat grote opschudding veroorzaakte in Frankrijk. Uit deze verzameling zijn meerdere topstukken te zien, zoals de prachtige vergulde reliekenkist uit Limoges uit circa 1200 met scènes uit het Nieuwe Testament. Of de vijf ivoren plaquettes met scènes uit het verhaal van Tristan en Isolde. Daarnaast is er de buste van de Heilige Thekla (circa 1325–50), een bruikleen van het Rijksmuseum Amsterdam, waar het beeld vanuit de Hermitage na een reeks omzwervingen was beland. Nu wordt het tijdelijk herenigd met andere stukken uit de Bazilevski-collectie.
Een van de thema’s in de tentoonstelling is de hoofse liefde, de in de middeleeuwen veelbeschreven kuise hartstocht tussen man en vrouw. De Hermitage Amsterdam toont een hoogtepunt bij dit thema: een schitterend geïllumineerd manuscript van de Roman de la Rose. Het is een van de meest spraakmakende en populaire middeleeuwse literaire werken, een erotisch geladen liefdesverhaal uit de dertiende eeuw. Door tsaar Nicolaas I en Alexandra Fjodorovna, die de bijnaam ‘de witte roos’ had gekregen naar een historische negentiende-eeuwse ‘ridderroman’ die zij verslond, werd die middeleeuwse hoffelijkheid gretig omarmd. Als symbool van hun romantische liefde klimmen grote witte rozen langs de muren van de tentoonstelling.
De eerste echte familietentoonstelling van de Hermitage Amsterdam
Het avontuurlijke verhaal van Romanovs en ridders is speciaal ontworpen voor het hele gezin. Van een adembenemende middeleeuwse kunstcollectie tot verschillende tours en routes voor kinderen en jongvolwassenen. Zo is er de spannende drakenspeurtocht met hoorspel, voor kinderen vanaf 6 jaar. Speciaal voor de kleintjes (3–6 jaar) zijn er talloze ‘wist-je-datjes’ opgenomen in de tentoonstelling. Ze worden gecombineerd met quotes van talenten van de Hermitage voor Kinderen uit de bekende Open blik-route. Geschikt voor iedereen die samen met zijn of haar (klein)kinderen spelenderwijs de tentoonstelling wil ontdekken. Ook is er een hashtag-tour waarin tv-persoonlijkheid Tim Hofman enkele spraakmakende topstukken verbindt aan populaire thema’s van nu. Geschikt voor jongeren vanaf 15 jaar. Tot slot is er een speciale riddereditie van de Grand Art Game online te spelen. Hierin worden jonge spelers (15–24 jaar) uitgedaagd om de indrukwekkendste kunstcollectie te verzamelen.